Fréttir
3. mars 2022Amnesty International telur innrás Rússlands í Úkraínu greinilegt brot gegn sáttmála Sameinuðu þjóðanna. Þetta er árás á yfirráðasvæði sjálfstæðs ríkis og er glæpur samkvæmt alþjóðalögum. Samtökin kalla eftir því að allir hlutaðeigandi verði dregnir til ábyrgðar fyrir aðild sína í innrásinni og þá glæpi sem hafa verið framdir í kjölfar hennar.
Til að leggja áherslu á alvarleika ástandsins í Úkraínu hefur Amnesty International kallað eftir því að aðildarríki Sameinuðu þjóðanna verji sáttmála Sameinuðu þjóðanna sem bannar beitingu hervalds gegn fullveldi, friðhelgi yfirráðasvæðis eða stjórnmálalegu sjálfstæði annars ríkis. Í ákvæðinu eru undantekningar aðeins leyfilegar í sjálfsvörn eða ef öryggisráð Sameinuðu þjóðanna veitir leyfi til þess. Hvorugt á við í þessu tilfelli.
Innrás
Að auki undirstrikar Amnesty International að samkvæmt alþjóðalögum eru öll ríki skyldug til að leysa alþjóðlegan ágreining með friðsamlegum aðgerðum og á þann máta að það ógni ekki heimsfriði, öryggi og réttlæti.
„Rússland ræðst inn í hjarta Úkraínu í tilraun sinni til að fella af valdastóli lýðræðislega kosna ríkisstjórn sem getur haft raunverulegar og gríðarlegar afleiðingar fyrir líf, öryggi og velferð almennings. Ekki er hægt að réttlæta þessar aðgerðir á grundvelli þess sem Rússland hefur gefið út. Samt á í hlut aðildarríki með fast sæti í öryggisráði Sameinuðu þjóðanna.“
Agnès Callamard, aðalframkvæmdastjóri Amnesty International.
„Rússland hefur klárlega brotið gegn alþjóðlegum skyldum sínum. Aðgerðir þess stangast blygðunarlaust á við reglur og meginreglur sem Sameinuðu þjóðirnar byggjast á. Öll aðildarríki Sameinuðu þjóðanna ættu að fordæma þær fortakalaust. Svívirðilegt skeytingarleysi Rússlands á ekki að fá að viðgangast svo að önnur ríki fylgi ekki í kjölfarið eða það dragi úr getu Sameinuðu þjóðanna til að halda aftur af slíkri hegðun,“ segir Agnès Callamard, aðalframkvæmdastjóri Amnesty International.
Frá innrás Rússlands þann 24. febrúar hefur Amnesty International skráð aukin brot á alþjóðlegum mannúðarlögum og mannréttindalögum. Á meðal brota er mannfall óbreyttra borgara vegna handahófskenndra árása á borgaraleg svæði og innviði. Árásir á vernduð svæði eins og spítala og skóla ásamt notkun vopna eins og langdrægra skotflauga sem erfitt er að miða af nákvæmni og ólöglegra vopna eins og klasasprengja geta talist til stríðsglæpa.
Ákall til alþjóðasamfélagsins
Amnesty International hvetur aðildarríki Sameinuðu þjóðanna til að standa saman í fordæmingu á Rússlandi fyrir þann glæp að ráðast inn á yfirráðasvæði sjálfstæðs ríkis. Samtökin kalla einnig eftir því að aðildarríkin veiti almennum borgurum í Úkraínu neyðaraðstoð, þar á meðal fólki á flótta undan árásum, og tryggi að árás Rússlands inn í sjálfstætt ríki verði ekki til þess að draga heiminn niður í hyldýpi ofbeldis, mannréttindabrota og öryggisleysis.
„Á innan við viku hefur innrás Rússlands í Úkraínu leitt til fjölda mannréttindabrota og neyðarástands fólks á flótta og eru einar verstu hörmungar í sögu Evrópu síðustu áratuga. Rússland hefur ekki aðeins brotið á nágrannalandi sínu og íbúum þess heldur einnig ögrað uppbyggingu alþjóðlegs öryggis og misnotað veikleika þess, meðal annars þannig að öryggisráð Sameinuðu þjóðanna er óstarfhæft. Það getur haft alvarlegar og langvarandi afleiðingar fyrir okkur öll.“
Agnès Callamard, aðalframkvæmdastjóri Amnesty International.
Það er fagnaðarefni að saksóknari Alþjóðlega sakamáladómstólsins hafi tilkynnt að reynt verði að hefja rannsókn í Úkraínu sem mun leiða til þess að gerendur stríðsglæpa og glæpa gegn mannúð í Úkraínu, þar á meðal æðstu embættismenn sem bera mestu ábyrgð, viti að þeir verði persónulega dregnir til ábyrgðar.
Amnesty International kallar eftir því að aðildarríki Alþjóðalega sakamáladómstólsins og alþjóðasamfélagið í heild sýni samstarfsvilja í rannsókn dómstólsins.
„Í byrjun er ávallt mikilvægt að safna og vernda sönnunargögn til að rannsókn síðar meir verði árangursrík. Fyrst og fremst verðum við að tryggja að þolendur stríðsglæpa í Úkraínu, sem því miður fjölgar stöðugt, heyri skilaboð okkar um að alþjóðasamfélagið sé tilbúið að tryggja þeim bætur vegna þjáninga þeirra,“ segir Agnès Callamard, aðalframkvæmdastjóri Amnesty International að lokum.
Lestu einnig
Þú ætlar að styðja og .
Skrifaðu undir og Amnesty á Íslandi sendir viðeigandi aðilum bréf í þínu nafni. Engar aðrar persónuupplýsingar en nafn þitt munu fylgja bréfinu á viðkomandi stjórnvöld.
Með því að skrifa undir málin samþykkir þú skilmála Íslandsdeildar Amnesty International um undirskriftir og persónuverndarstefnu