Síerra Leóne

Ólögmæt manndráp og pyndingar

Í ágúst árið 2022 sköp­uðust óeirðir í nokkrum borgum Síerra Leóne, þar á meðal í höfuð­borg­inni Freetown. Uppþotin orsök­uðust af ýmsum þáttum, þeirra á meðal óánægju með stefnu stjórn­valda og efna­hagskreppu.

Þrátt fyrir ríku­legar nátt­úru­auð­lindir er Síerra Leóne eitt af fátæk­ustu löndum heims. Samkvæmt lífs­kjara­vísi­tölu Sameinuðu þjóð­anna er landið í 181. sæti af 191 landi. Síerra Leóne telst einnig til landa sem minnst hafa fjár­fest í félags­vernd eða aðeins 0,7% af veginni lands­fram­leiðslu, að kostnaði við heil­brigð­is­þjón­ustu undan­skildum.

Ákvörðun stjórn­valda um að hækka bens­ín­verð um 20% var kornið sem fyllti mælinn og hratt af stað öldu mótmæla þann 10. ágúst á síðasta ári. Yfir­völd brugðust við mótmæl­unum með því að setja á útgöngu­bann sem fylgt var eftir með hervæð­ingu á götum úti. Fjöldi stað­hæf­inga hafa borist um ofbeld­is­fullar aðgerðir gegn mótmæl­endum.

Í nokkrum borgum leiddu mótmælin til ofbeldis og skemmd­ar­verka, þar sem búðir voru rændar og kveikt var í húsum. Stjórn­leysi greip um sig og fréttir bárust af lögreglu­þjónum sem látið höfðu lífið og óhóf­legri beit­ingu ofbeldis. Alls létust sex lögreglu­þjónar og 20 mótmæl­endur og sjón­ar­vottar í borg­unum Freetown, Makeni og Kamakwie.

Í tengslum við mótmæla­ölduna 10. ágúst voru 515 einstak­lingar fang­els­aðir, þar af 200 fyrir brot á útgöngu­banni. Sumir voru hand­teknir seinna vegna tilkomu sönn­un­ar­gagna gegn þeim. Ákærur gegn mótmæl­endum voru af ólíkum toga og gátu verið vegna skemmd­ar­verka, íkveikja, ólög­mætrar fjölda­sam­koma, uppþota og hvatn­ingar til mann­dráps. Einnig var fólk hand­tekið vegna morða á lögreglu­þjón­unum fljót­lega eftir mótmælin. Hins­vegar hefur engin rann­sókn hafist vegna mótmæl­enda sem voru drepnir.

Daginn eftir jarð­arför lögreglu­þjón­anna komu yfir­völd á sérstakri rann­sókn­ar­nefnd. Niður­staða nefnd­ar­innar birtist svo 24. apríl 2023, um að ekki væri full­víst að ásak­anir um ólögmæt mann­dráp væru sannar. Engar hand­tökur hafa verið gerðar vegna mótmæl­enda sem dóu þann 10. ágúst og rann­sókn atburð­anna hefur verið hætt.

Skrifaðu undir ákall um að yfir­völd í Síerra Leóne og sérstök rann­sókn­ar­nefnd stofnuð af yfir­völd­unum þann 24. ágúst 2022, fram­kvæmi með hraði óháða, hlut­lausa og vandaða rann­sókn, ekki aðeins vegna lögreglu­þjóna sem létu lífið heldur einnig vegna meintrar óhóf­legrar vald­beit­ingar lögreglu á mótmæl­unum og í kjölfar þeirra, sem leiddi til meiðsla og dauðs­falla. Einnig þarf að tryggja að þeir sem bera ábyrgð á ólög­mætum mann­drápum, pynd­ingum og annarri illri meðferð verði látnir sæta ábyrgð.

Þau þurfa þína hjálp!

Þín undirskrift getur bjargað mannslífi

Rússland

Afnema verður ritskoðunarlög sem kæfa andóf

Rússnesku ritskoðunarlögin brjóta gegn mannréttindum. Rússland verður að afnema þessi ósanngjörnu lög án tafar og leysa úr haldi öll þau sem eru fangelsuð fyrir að tjá skoðanir sínar gegn stríðinu. Sýnum fólki í Rússlandi samstöðu sem hefur þor til að mótmæla friðsamlega stríðinu gegn Úkraínu.

Ísrael

Tryggja þarf mannúðaraðstoð til Gaza

Skrifaðu undir og krefstu þess að forsætisráðherra Ísraels komi í veg fyrir að mannúðarneyðin aukist enn frekar og framfylgi úrskurði Alþjóðadómstólsins með því  að tryggja mannúðaraðstoð og læknisaðstoð fyrir alla íbúa Gaza í samræmi við alþjóðalög.

Kólumbía

Verndum mannréttindafrömuði í Kólumbíu

Dag hvern hætta mannréttindafrömuðir lífi sínu í þágu mannréttinda í Kólumbíu. Vernda verður rétt þeirra til að tryggt sé að kólumbískt fólk geti lifað lífi sínu frjálst undan ofbeldi. Að berjast fyrir mannréttindum í Kólumbíu er afar hættulegt og mannréttindafrömuður er myrtur um það bil annan hvern dag. Skrifaðu undir og krefstu þess að kólumbísk stjórnvöld tryggi umfangsmiklar öryggisaðgerðir og verndi alla mannréttindafrömuði.

Alþjóðlegt

TikTok þarf að gæta öryggis barna og ungs fólks

Ungir notendur lýsa TikTok sem skaðlegum og ávanabindandi miðli þar sem þeir eiga á hættu að verða háð miðlinum út af tillögum sem sérstaklega eru sniðnar að þeim. Börn og ungt fólk sem horfa á myndefni sem tengist geðheilsu á TikTok eru líklegri til að fá tillögur um að horfa á sífellt fleiri myndbönd sem fjalla um, fegra og jafnvel hvetja til þunglyndislegra hugsana, sjálfskaða og sjálfsvígs. Skrifaðu undir og krefstu þess að að TikTok banni á heimsvísu sérsniðnar auglýsingar sem beint er að ungum notendum, og sjái til þess að það sé val að hafa sérsníðaðar tillögur að myndefni á efnisveitunni í stað þess að það sé sjálfgefið.

Lýðstjórnarlýðveldið Kongó

Stöðvið þvingaða brottflutninga í Kolwezi

Að svara eftirspurn heimsins eftir kopar og kóbalti er íbúum í Lýðstjórnarlýðveldinu Kongó dýrkeypt. Þeir eru beittir þvinguðum brottflutningum og ofbeldi ásamt því að heimili þeirra eru eyðilögð. Skrifaðu undir ákall um að Tshisekedi forseti stöðvi þvingaða brottflutninga og mannréttindabrot í grennd við kopar- og kóbaltnámur.

Venesúela

Leysið úr haldi ranglega fangelsaða Venesúelabúa

Í nýrri skýrslu Amnesty International fordæma samtökin kúgunarstefnu ríkisstjórnar Nicolás Maduro í Venesúela og greina frá málum níu einstaklinga sem sæta varðhaldi að geðþótta. Skrifaðu undir og krefstu tafarlausrar lausnar þeirra án skilyrða.

Ísrael

Stöðva þarf tæknivædda aðskilnaðarstefnu gegn Palestínubúum

Palestínubúar berjast gegn andlitsgreiningartækni sem er notuð til að takmarka grundvallarréttindi þeirra. Tækni getur bætt aðgengi að námi, heilbrigðisþjónustu, upplýsingum og veitt fólki aukin tækifæri óháð uppruna þess. Ekki skal beita tækninni til að áreita og jaðarsetja Palestínubúa í þeim tilgangi að framfylgja aðskilnaðarstefnu Ísraelsríkis. Skrifaðu undir bréf til framleiðenda andlitsgreiningartæknibúnaðarins og krefstu tafarlausrar stöðvunar á framleiðslu á tæknibúnaði sem notar andlitsgreiningu og lífkenni.